همانطور که می‌دانید یكی از وسایل قدیمی،اولیه و ضروری كوهنوردی،طناب است.
در كوهنوردی زمستانی و هیمالیایی،غارنوردی،سنگنوردی،یخنوردی
و دره‌نوردی، طناب از وسایل اصلی در صعود و فرود می‌باشد.در واقع سایر ابزار فنی كوهنوردی
به نوعی در ارتباط و تماس با طناب می‌باشند.طناب وسیله‌ی ارتباطی و حمایتی بین كوهنوردان
می‌باشد
بطور كل طنابهای كوهنوردی به دو نوع استاتیك و دینامیك تقسیم‌بندی می‌شوند.
۱- طناب دینامیك:بدلیل موازی بودن رشته‌های داخلی و جنس آن حالت ارتجاعی دارد و هنگام سقوط كوهنورد كمی افزایش طول میابد كه در نتیجه باعث كاهش میزان ضربه وارده به كوهنورد می‌گردد.كاربرد اصلی آن در جایی است كه احتمال سقوط وجود داشته باشد،مانند سنگنوردی و یخنوردی .
۲- طناب استاتیك:رشته‌های داخلی آن كمی حالت بافت مارپیچی داشته و فاقد حالت ارتجاعی بوده و كاربرد آن بیشتر در جایی است كه بر روی طناب صعود و فرود انجام می‌گیرد . مانند غارنوردی و صعود زمستانی ( هیمالیایی) .
۳- تحمل شوك:شوك ناشی از وزنه‌ای از ارتفاع یك متر
۴- تحمل وزن:تحمل وزنی در طول طناب بدون هیچ سقوط و شوكی
۵- طناب انفرادی:طناب شخصی كه هر كوهنورد (در هر رشته‌ای) باید در كوله خود داشته باشد . قطر این طناب بین ۶ تا ۹ میلیمتر و طول آن بین ۶ تا ۷ متر است . این طناب در مواقع مختلف كاربردهای فراوانی دارد ؛ از جمله : درست كردن صندلی اضطراری فرود و صعود ، حمل مجروح و ... .
۶- تیرول:طنابی كه بین دو نقطه مرتفع (دو سوی یك دره و یا رودخانه) بصورت افقی و یا شیب‌دار بسته شده و جهت حمل و انتقال بار و یا افراد از آن استفاده میشود.
طنابهای كوهنوردی دارای قطرها و كاربردهای متنوعی به شرح زیر می‌باشند :
قطر طناب به میلیمتر / كاربرد / تحمل شوك به کیلوگرم / تحمل وزن به کیلوگرم
۳ میلیمتری/ بندكفش ، بند حمایت چكش و سایر ابزار /تحمل شوک: صفر /تحمل وزن: ۲۵۰
۵میلیمتری/ طنابچه پروسیك ، ركاب /تحمل شوک: صفر /تحمل وزن: ۶۲۰
۷میلیمتری/ طناب انفرادی ، فرود دولای اضطراری ، بلوك /تحمل شوک: صفر /تحمل وزن: ۱۳۳۵
۸میلیمتری/ طناب انفرادی ، فرود دولای اضطراری ، بلوك /تحمل شوک: ۴۹۰ /تحمل وزن: ۱۷۰۰
۹میلیمتری/ طناب انفرادی ، دولا صعود و فرود ، بلوك ، صندلی /تحمل شوک:۵۷۰ /تحمل وزن: ۱۹۹۰
۱۱میلیمتری/ یك لا صعود و فرود /تحمل شوک: ۱۰۵۰ /تحمل وزن: ۲۸۰۰
۱۲ و ۱۳ میلیمتری/ تیرول
نكات ایمنی:
۱- هیچگاه طناب روی لبه‌ی تیز سنگ و خاك كشیده نشود!
۲ - مواظب باشید كه طناب داخل مواد روغنی نیافتد!
۳ - طناب را تنها با آب سرد(یا بسیار ولرم)بشویید.در صورت نیاز از مواد شوینده‌ای كه برای پوست انسان مضر نیستند(مانند صابون،مایع دستشویی،شامپو و ...)نیز می توانید به اندازه‌ی کم استفاده كنید!
۴ - طناب شسته شده را بدور از تابش مستقیم آفتاب و منابع حرارتی دیگر پهن كنید تا جریان هوا آنرا خشك نماید!
۵ - هنگام صعودهای متوالی از هر دو سر طناب استفاده كنید تا پیچش،اصطكاك و ساییدگی در تمام طناب تقسیم شود.
۶ - تعداد شوكهایی كه یك طناب می‌تواند تحمل كند محدود است،بنابراین از كارهایی كه شوك‌های متوالی به طناب وارد می‌سازد(مانند بكسل ماشین،طناب كشی و ...)با طناب كوهنوردی خودداری نمایید!
۷ - از طناب دیگران كه نمیدانید چه بلاها و شوكهایی را تحمل كرده است در صعودهای جدی استفاده ننمایید!
۸ - و مهمترین نكته این كه «طناب» جان كوهنورد است،هیچگاه جان خود و یا دیگران را لگد نكنید !
۸ - و مهمترین نكته این كه «طناب» جان كوهنورد است،هیچگاه جان خود و یا دیگران را لگد نكنید !
انواع گره‌ها و کابرد آنها :
- گره هشت یک لا Figure of Eight : اتصال سر طناب حمایت به کارابین و صندلی نفر صعود کننده یا به کارگاه.
- گره هشت دولا : اتصال سر طناب فرود به کارگاه.
- گره هشت تعقیب Retraced Figure of Eight : اتصال طناب به صندلی و زدن گره‌ی هشت در حلقه‌ای بسته .بعد از زدن گره باید اندازه‌ی آنرا تنظیم نمود.بطوریکه گره به خوبی به صندلی بچسبد.
- گره دو سر طناب یک لا Fisherman : اتصال دو سر طناب هم قطر به یکدیگر ( کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد)
- گره دو سر طناب دولا Double Fisherman : اتصال دو سر طناب به یکدیگر با ضریب اطمینان بیشتر نسبت به گره دو سر طناب یک لا و اتصال دو سر طناب غیر هم قطر با اختلاف قطری حداکثر یک شماره.
- گره حمایت Hafmastwurf : برای حمایت صعود کننده یا فرود مورد استفاده قرار می‌گیرد . این گره را در مواقع ضروری می‌توان با یک گره‌ی ضامن قفل نمود.( این گره از شوک‌های ناگهانی به دلیل شکست طناب جلوگیری میکند)
- گره چفت شونده Munter Hitch : برای قفل نمودن گره حمایت (زدن ضامن)
- گره خود حمایت Clove Hitch , Mastwurf : برای ثابت کردن طناب _ خود حمایت . این گره در محل کارگاه و بر روی کارابین اجرا می شود. و خودحمایت انتهای طناب
- گره تسمه Water Kont : اتصال دو سر نوار (تسمه)
- گره پروسیک Prusik : برای خودحمایت هنگام فرود به کار میرود . خاصیت این گره چفت شدن بر روی طناب است و بنا به همین خاصیت در عملیات بالاکشی نیز کاربرد دارد. نوعی استفاده از گره پروسیک ، زدن یکدستی گره پروسیک
- گره بولین Bowline : یکی از مزیت‌های این گره باز شدن آسان آن حتی بعد از فشار بر روی آن است. ولی بی‌دقتی در زدن آن می‌تواند خطرساز باشد.
- گره رکابی : برای ساختن نردبانها و برانکارد طنابی از آن استفاده میشود.
- گره پروانه : این گره یکی از گره‌های کوهنوردی است که از هر سه جهت می توان از آن بار گرفت.
- گره‌ی خرگوش Bunny Ears/ Figure 8 Double Loop استفاده از دو تکیه‌گاه برای برقراری توازن و تعادل وزن در بالای طناب با استفاده از دو حلقه‌ی نا برابر یا برابر
-
خواص گره کوهنوردی :
۱-در
مقابل کشش و ضربه محکم و مقاوم است.
۲-به
سادگی زده و با دست به آسانی باز میشود.
۳-هنگام
کار بر اثر فشار وارد بر آن باز نمی‌گردد.
۴-هر قدر
فشار بر روی آن وارد شود محکم تر میشود.
۵-کوچک ،
کم حجم و دارای کمترین شکست است . چرا که هر شکست طناب باعث کاهش مقاومت آن می‌گردد.
چند نکته :
۲-گاهی اوقات زندگی کوهنوردان به گره‌ها ارتباط دارد پس لازم است انواع گره زدن را با سرعت زیاد بسیار تمرین کنیم .
۳- سعی شود گره‌ها بسیار خوانا و تمیز باشند چون علاوه بر اینکه از اشتباه جلوگیری میشود در صورت فشار امکان باز شدن گره از بین میرود.
۴- علا وه بر گره‌های بالا گره‌های بسیاری وجود دارد البته پر کاربرد ترین‌ها اینها هستند که سعی میکنم در آینده گره‌های پرکاربرد دیگر همچنین کاربرد این گره‌ها را کامل کنم و آموزش دهم!
