عبدالله موحد، پر افتخارترین کشتی گیر تاریخ ایران

عبدالله موحد در زمانی به شهرت رسید که بزرگانی همچون شادروان غلامرضا تختی، منصور مهدی زاده، ابراهیم سیف پور، محمد علی صنعتکاران و امامعلی حبیبی به مقام قهرمانی در کشتی آزاد دست یافته بودند.

موحد از جمله ورزشکاران نخبه و همه فن حریف بود که قبل از ورود به جرگه کشتی گیران، در شهرستان بابلسر در رشته های قایقرانی و والیبال تبحر و در آن شهرستان به عنوان ورزشکاری کاردان مشهور بود.

گر چه موحد در آغاز دوران پیشرفت نتوانست در برابر محمد علی صنعتکاران، خودی نشان دهد، اما روش کشتی گیری وی ثابت کرد که میتواند در آینده ای نه چندان دور در صحنه کشتی ایران و جهان کاملاً خود نمایی کند. در اسفند ماه ۱۳۴۰تیم ملی کشتی آزاد شوروی سابق برای انجام چند دیدار دوستانه، با همه توان و در اختیار داشتن قهرمانان شناخته شده خود به تهران آمد. در آن تیم شوروی، کشتی گیرانی همچون الکساندر مدوید و الکساندر ایوانیسکی هنوز ناشناخته بودند. روسها در وزن چهارم، چهره ای به نام "زاربک بریاشویلی" را همراه خود داشتند. موحد، نه در تیم ملی، بلکه در تیم دوم یا منتخب شهرستانهای ایران با این کشتی گیر روس روبرو شد و با پیروزی درخشانی که بر "بریاشویلی" به دست آورد، به عنوان بهترین کشتی گیر ایرانی شناخته شد و برای اولین بار نامش در کشتی ایران بر سر زبانها افتاد. روس ها نیز از پدیده ای به نام "موحد" یاد کردند و رادیو مسکو در آن زمان گفت که موحد موفق ترین کشتی گیر ایرانی بود. این موفقیت در وزن ۶۷ کیلو گرم آن زمان به دست آمد که صنعتکاران نفر اول تیم ملی در این وزن بود .

صنعتکاران که در مسابقات جهانی ۱۹۶۱یوکوهاما (۱۳۴۰خورشیدی) مدال طلا را گرفته بود، برای آنکه به مسابقات جهانی سال بعد "۱۹۶۲ تولیدو"، برود در سد موحد متوقف شد. یعنی کشتی صنعتکارن - موحد به تساوی انجامید. لیکن با صلاحدید زنده یاد حبیب الله بلور (سر مربی وقت تیم ملی) چون صنعتکاران قهرمان جهان بود، انتخاب و موحد نیز به عنوان نفر ذخیره به تولیدو اعزام شد.

موحد کشتی گیری نبود که تنها به سفر بیندیشد، بلکه او به تولیدو رفت تا با مشاهده کشتی بهترین های جهان کسب تجربه کند. حاصل این مشاهدات و تجربه اندوزی را در سالهای بعدی از موحد شاهد بودیم.

عبدالله موحد اردبیلی (زاده ۲۹ اسفند ۱۳۱۸ در بابلسر) کشتی‌گیر بازنشسته کشتی آزاد میان‌وزن اهل ایران است. وی با ۶ مدال طلای جهان و المپیک در فهرست مشاهیر کشتی ایران در رتبه اول و در تالار افتخارات فیلا در جایگاه دهم قرار دارد.

اولین حضور موحد در مسابقات جهانی ۱۹۶۳ صوفیه بود که بعد از یک شکست از محمود آتالای از ترکیه و یک مساوی با اینوولچف بلغار ششم شد. او در المپیک ۱۹۶۴ توکیو، بدون باخت در وزن پنجم شد. او کشتی گیران انگلیسی، استرالیایی و کره‌ای را مغلوب کرد و با ایوائو هوریوچی ژاپنی و اینوولچف مساوی کرد.

درخشش موحد از سال ۱۹۶۵ در مسابقات جهانی منچستر آغاز شد که در این رقابت‌ها بالاتر از محمود آتالای (ترکیه) و زاربگ بریاشویلی از شوروی به مدال طلای وزن ۷۰ کیلوگرم دست یافت. موحد پس از آن تا سال ۱۹۷۰ در تمام مسابقات رسمی قهرمان شد و ۵ مدال طلای جهانی، ۱ مدال طلای المپیک و دو مدال طلای بازی‌های آسیایی را کسب کرد. در المپیک ۱۹۶۸ او چهار کشتی را با ضربه فنی و سه کشتی را با امتیاز برد. او در سال ۱۹۷۱ در رقابت‌های جهانی صوفیه چهارم شد و در بازی‌های المپیک ۱۹۷۲ مونیخ هم که آخرین حضور او بود به علت آسیب دیدگی رقابت‌ها را ترک گفت. پس از این بازی‌های موحد از شرکت در کلیه رشته‌های ورزش محروم شد. در سال ۱۳۵۷ مشکل ممنوع‌الخروج بودن او حل شد و توانست به ایالات متحدهٔ آمریکا برود. در آن‌جا تحصیلات خود را ادامه داد و مدرک دکترای تربیت معلم را اخذ کرد.

عبدالله موحد، مهمان برنامه به عبارت دیگر، اگرچه ابتدا در زادگاهش، بابلسر، در رشته های والیبال و قایقرانی قهرمان و مشهور شد، ولی او را طلایی ترین مرد و نابغه کشتی ایران نامیده اند، برای 5 مدال طلای مسابقات جهانی کشتی و یک مدال طلای المپیک، که او بعد از روی آوردن به آن ورزش به خانه آورد. او بعدها ایران را ترک کرد و به آمریکا رفت، تغییر شغل داد و حتی پیشنهاد مربی گری برای تیم ملی کشتی آمریکا را رد کرد. چرا قهرمان نامداری مثل او در اوج شکوفایی و محبوبیت با ورزش مورد علاقه اش برای همیشه خداحافظی کرد؟ 

موحد بعد از محرومیتش برای همیشه با کشتی خداحافظی کرد و حتی پیشنهاد مربی‌گری تیم ملی کشتی آمریکا را هم نپذیرفت. خود او در این خصوص گفته‌است:

راستش را بخواهید من خیلی دوست داشتم بروم ایران کار کنم، نمی‌دانم شاید این برای بعضی‌ها خوشایند نباشد، اما من دوست نداشتم چیزهایی را که بلدم به کسی یاد بدهم که برود و ایرانی‌ها را زمین بزند. من این طوری بودم.

او خود را وامدار مرحوم رحمت الله غفوریان می داند. "شخصاً هیچ‌وقت به سیاست کاری نداشتم اما زورگویان را دوست نداشتم. شاه را ۶ بار از نزدیک دیدمش،همه تیم ما دست‌بوسی کردند. هرکه بگوید نه، دروغ گفته، من عکسش را هم دارم".

 

کارنامه عبدالله موحد:
۱۹۶۲- جهانی تولیدو (ذخیره صنعتکاران) - ۷۰کیلو گرم

۱۹۶۳- جهانی صوفیه (نفر ششم مشترک با اینوولچف از بلغارستان) - ۷۰کیلو گرم

۱۹۶۴- المپیک توکیو (نفر پنجم مشترک با کشتی گیرانی از آمریکا، کره جنوبی و شوروی(

۱۹۶۵- جهانی منچستر، ۷۰کیلو گرم، طلا (نفر دوم، آتالای از ترکیه و سوم زاربک بریاشویلی از شوروی(

۱۹۶۶- جهانی تولیدو، ۷۰کیلو گرم، طلا (نفر دوم ایوائو هوریوچی از ژاپن و سوم آکرالی از ترکیه(

۱۹۶۷- جهانی دهلی، ۷۰کیلو گرم، طلا (نفر دوم بریاشویلی از شوروی و سوم ولچف(

۱۹۶۸- المپیک مکزیکو، ۷۰کیلو گرم، طلا (نفر دوم ولچف از شوروی و سوم سری تر دانزان داریا از مغولستان(

۱۹۶۹- جهانی مارادل پلاتا، ۶۸کیلو گرم، طلا (نفر دوم ولچف و نفر سوم نودار خوخا شویلی از شوروی(

۱۹۷۰- جهانی ادمونتون، ۶۸کیلو گرم، طلا (نفر دوم یوسینف از بلغارستان و نفر سوم داگلاس از آمریکا(

۱۹۷۱- جهانی صوفیه، ۶۸کیلو گرم، چهارم (نفر اول دال گیبل از آمریکا(

۱۹۷۲- المپیک مونیخ، موحد آغازی خوب داشت اما به دلیل آسیب دیدگی ادامه نداد. (نفر اول گیبل از آمریکا(

عبدالله موحد با دریافت ۶ مدال طلا از مسابقه های قهرمانی جهان و المپیک ( ۷۰-۶۹-۶۸-۶۷-۶۶-۱۹۶۵) برای همیشه از صحنه قهرمانی کناره گیری کرد.

وی با در اختیار داشتن شش مدال طلا، به همراه حمید سوریان، طلایی ترین کشتی گیران تاریخ ایران محسوب می شوند .

موحد دو بار نیز در بازی های آسیایی شرکت فعال داشت که در سال ۱۹۶۶، بانکوک در وزن ۷۰کیلو گرم، علی رغم تساوی با "توبیدا" از ژاپن، به دلیل امتیاز منفی کمتر، مدال طلا گرفت و در بازی های آسیایی ۱۹۷۰بانکوک با "کیکو وادا" از ژاپن مساوی شد که چون هر دو کشتی گیر - طبق مقررات آن زمان - از هر جهت با هم برابر بودند، مشترکاً اول شدند.